سونوگرافی های دوران بارداری

سوال : سونوگرافی در دوران بارداری چند مرتبه صورت می گیرد؟

پاسخ: سونوگرافی در دوران بارداری یکی از اصلی ترین ملزومات مراقبت های این برهه حساس برای مادران و فرزندان شان محسوب می شود تا حدی که متخصصین این حوزه درمانی به انجام منظم و دوره ای آن به شدت تاکید می کنند چرا که نه تنها موجب شناسایی انواع بیماری ها و ناهنجاری های جنینی می شود بلکه در برخی از موارد می تواند از بروز هر گونه بیماری های احتمالی جلوگیری کند و یا حتی در همان موقع شناسایی عارضه ای را درمان کند. البته بهتر است بدانید تعداد و زمان انجام سونوگرافی بسته به صلاح دید پزشک متخصص و هم چنین و ضعیت جسمی و روحی مادر متفاوت است.

برای آگاهی بیشتر از سونوگرافی های دوران بارداری به سراغ کلینیک سونوگرافی دکتر راهبه جعفری نیا رفتیم. از شما دعوت میکنیم ویدئو زیر را تماشا کنید. برای مراجعه به دکتر راهبه جعفری نیا یا دریافت نوبت از دکتر راهبه جعفری نیا کلیک کنید.

سونوگرافی‌های معمول بارداری

برای کنترل روند بارداری و رشد جنین، همچنین غربالگری نقص‌های مادرزادی جنین، بهتر است مادر باردار در طول بارداری چند بار سونوگرافی انجام دهد. این سونوگرافی‌های معمول در طول بارداری شامل موارد زیر است:

تشخیص ساک حاملگی: اولین سونوگرافی در دوران بارداری با هدف تشخیص ساک حاملگی و بررسی احتمال حاملگی خارج از رحم یا حاملگی مولار انجام می‌شود. این سونوگرافی در اوایل بارداری و معمولاً دو یا سه هفته بعد از عقب افتادن عادت ماهانه انجام می‌شود. پزشک در این سونوگرافی، وضعیت شکل‌گیری ساک حاملگی، جنین و همچنین وجود ضربان قلب جنین را بررسی می‌کند.

سونوگرافی nt: این سونوگرافی معمولاً طی هفته‌ها‌ی ۱۱ تا ۱۳ بارداری و به عنوان بخشی از غربالگری‌های سه ماهۀ اول انجام می‌شود. در سونوگرافی nt، میزان مایع پشت گردن جنین و ضخامت آن بررسی می‌شود. نتیجۀ این سونوگرافی، احتمال ابتلا به اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون و تریزومی ۱۸ را تعیین می‌کند.

سونوگرافی آنومالی: سونوگرافی آنومالی معمولاً در سه ماهۀ دوم بارداری و بین هفته‌های ۱۶ تا ۱۸ تجویز می‌شود. در این سونوگرافی جنین برای یافتن هر نوع نقص ساختاری و مشکلات رشد، به دقت بررسی می‌شود. متخصص سونوگرافی، اجزای بدن جنین را برای وجود هر نوع مشکل احتمالی در قلب، شکم، ستون فقرات، صورت و سایر بخش‌ها بررسی می‌کند. همچنین وضعیت جفت و محل قرارگیری آن و بند ناف مورد بررسی قرار می‌گیرد و امکان تعیین جنسیت جنین نیز امکان‌پذیر است.

آخرین سونوگرافی: بعد از هفتۀ ۲۸ بارداری یک سونوگرافی دیگر برای بررسی میزان رشد جنین و وزن او به نسبت سن جنین انجام می‌شود. طول استخوان‌های دور سر، ران و دور شکم وزن جنین را تخمین می‌زنند و آن را به نسبت وزن مناسب برای هفتۀ بارداری مقایسه می‌کنند.

علل انجام سونوگرافی های حاملگی

متخصصین عموما سونوگرافی را بین هفته های ششم تا نهم بارداری تجویز می کنند تا بتوانند به وسیله آن تاریخ بارداری را تعیین کنند. البته دلایل دیگری نیز وجود دارد که به کمک سونوگرافی می توان به پاسخ خیلی از سوال ها در مورد جنین دست یافت. در زیر چند دلیل انجام سونوگرافی ذکر می شود.

سقط شدن جنین

در برخی خانم ها در ماه های اول خونریزی واژینال اتفاق می افتد که این ممکن است باعث سقط جنین شود. برای روشن شدن این قضیه دکتر متخصص سونوگرافی را تجویز میکند.در افرادی که چرخه آن ها ۲۸ روزه باشد ضربان قلب جنین تا هفته ششم بارداری کاملا تشخیص داده می شود.اگر ضربان قلب جنین بعد از هفته هفتم نیز شنیده شود احتمال موفقیت آمیز بودن بارداری تا ۹۷% بیشتر خواهد شد.

البته اگر تا مدت گفته شده ضربان قلب جنین قابل تشخیص نباشد جای نگرانی نیست چرا که ممکن است چرخه مادر طولانی تر از مقدار میانگین باشد و جنین کوچکتر از تشخیص پزشک باشد و نیاز به تکرار سونوگرافی در هفته ی بعدی باشد.

بارداری خارج از رحم (اکتوپیک)

اگر رحمی خونریزی داشته باشد می تواند دلیل بر بارداری خارج از رحم (اکتوپیک) نیز باشد. در این نوع بارداری متخصص سعی دارد متوجه شود که جنین در کجا قرار گرفته است. در این نوع بارداری جنین وجود ندارد و جفت به صورت غیر طبیعی است و در سونوگرافی شکلی مانند خوشه انگور دیده می شود.

نامعین بودن سن بارداری

اگر مادر در مورد آخرین تاریخ پریودی یا مدت زمان چرخه خود اطلاع نداشته باشد پزشک با انجام سونوگرافی در هفته های ششم یا هفتم به این اطلاعات دست می یابد. سن احتمالی جنین به وسیله عکس سونوگرافی توسط پزشک متخصص قابل تشخیص است چرا که اغلب جنین ها در هفته های اول بارداری مشابه یکدیگرند.

 بارداری چند قلویی

اگر از روش های باروری استفاده شده باشد یا اندازه گیری های مادر بزرگ باشد احتمال دو قلو یا چند قلویی وجود دارد که تعداد جنین ها نیز با سونوگرافی قابل تشخیص است.