عواقب قطع درمان بیماران التهابی روده؛ پاسخ سازمان غذا و دارو

علیرضا سیما، در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به وضعیت بحرانی بیماران مبتلا به بیماری‌های التهابی روده، گفت: بیماران مبتلا به کولیت اولسروز و کرون برای کنترل بیماری خود نیازمند تزریق منظم دارویی به نام اینفلکسی‌مب هستند. این دارو سال‌ها است که به کشور وارد می‌شود و بیماران بر اساس پروتکل علمی هر ۴ یا ۸ هفته یکبار باید آن را تزریق کنند.
وی با انتقاد صریح از عملکرد سازمان غذا و دارو در تأمین زنجیره دارویی، افزود: متأسفانه به رغم ادامه واردات دارو به کشور، به دلایل مختلف توزیع دارو با تأخیر صورت می‌گیرد. این اختلال در توزیع، طی ۶ ماه اخیر باعث سرگردانی بیماران در داروخانه‌ها شده و عملاً درمان آنها را متوقف کرده است.
این فوق‌تخصص گوارش با بیان اینکه قطع یا تأخیر در مصرف این دارو عواقب جبران‌ناپذیر دارد، گفت: اگر بیمار در زمان مقرر داروی خود را تزریق نکند، بدن علیه دارو آنتی‌بادی تولید کرده و سطح سرمی آن کاهش می‌یابد و در بسیاری از موارد به دلیل ایجاد آنتی بادی، این دارو برای همیشه اثر خود را از دست می‌دهد. این اتفاق به معنای محروم شدن بیمار از یکی از مؤثرترین گزینه‌های درمانی برای این بیماران است.
سیما ادامه داد: در صورت قطع درمان، بیماران دچار عود شدید بیماری می‌شوند که می‌تواند به خونریزی‌های شدید گوارشی، دردهای غیرقابل‌تحمل شکمی، انسداد روده و حتی ایجاد فیستول یا آبسه منجر شود. این وضعیت نه تنها کیفیت زندگی بیمار را به شدت کاهش می‌دهد، بلکه او را به سمت ناتوانی جدی و جراحی‌های پرهزینه سوق می‌دهد.
وی با تأکید بر اینکه این بحران تنها متوجه بیماران نیست، خاطرنشان کرد: وقتی بیماری با داروی اصلی کنترل شود، هزینه درمان برای نظام سلامت بسیار کمتر است. اما زمانی که بیمار به دلیل قطع دارو دچار عود شدید می‌شود، هزینه‌های بستری، جراحی، مراقبت‌های ویژه و درمان‌های جایگزین چندین برابر به سیستم سلامت تحمیل خواهد شد. به بیان ساده، عدم تأمین به‌موقع دارو، هم جان بیمار را تهدید می‌کند و هم منابع محدود سلامت کشور را هدر می‌دهد.
سیما با اشاره به داروهای جایگزین موجود در بازار، گفت: در حال حاضر یک نمونه دیگر هندی از این دارو در بازار وجود دارد، اما این برند فاقد مطالعات بالینی معتبر و قابل اتکا است و با توجه به عدم وجود اطلاعات روشن از ایمنی و اثربخشی این برند هندی، امکان جایگزین کردن داروی برند اصلی با این دارو وجود ندارد و تغییر داروی بیولوژیک بدون شواهد علمی در مورد ایمنی و اثربخشی آن، می‌تواند خطرات جدی برای بیمار به همراه داشته باشد.
وی افزود: ادامه این روند می‌تواند منجر به یک بحران خاموش در حوزه بیماری‌های التهابی روده شود؛ بحرانی که تبعات انسانی، درمانی و اقتصادی آن به مراتب سنگین‌تر از هزینه تأمین به موقع ارز برای واردات و توزیع داروی اصلی است.
در همین حال، روابط عمومی سازمان غذا و دارو، در واکنش به کمبود این دارو، توضیحاتی ارائه کرد.
بنا بر اعلام روابط عمومی سازمان غذا و دارو، داروی تزریقی اینفلکسی مب (Remicade)، مورد استفاده در درمان بیماری‌های التهابی و برخی اختلالات دستگاه گوارش، اکنون به صورت داخلی تولید می‌شود و در بازار دارویی کشور موجود است. این اقدام دسترسی بیماران را تسهیل کرده و وابستگی به واردات را کاهش می‌دهد.
در پاسخ سازمان غذا و دارو، آمده است: محصول داخلی با رعایت استانداردهای بین‌المللی عرضه شده و پاسخگوی نیاز بیماران است. بر همین اساس، ثبات در تأمین دارو و بهبود دسترسی، نتیجه مستقیم تولید داخلی است.
نمونه داخلی مورد توجه پزشکان قرار گرفته و بخش قابل‌توجهی از نسخه‌ها اکنون بر پایه تولید داخلی صادر می‌شود.
سازمان غذا و دارو تأکید دارد که بیماران می‌توانند با اطمینان از کیفیت، این دارو را دریافت کنند و روند درمان بدون اختلال ادامه یابد.