داروهای جدید سرطان در راهند؛ رونمایی از ۱۲ محصول فناوری در هفته پژوهش

به گزارش خبرنگار مهر، رامین کردی در نشست خبری که امروز دوشنبه ۱۷ آذر ماه به مناسبت هفته پژوهش و روز دانشجو در دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد، با بیان اینکه فعالیت‌های تحقیقاتی در کشور از حدود ۲۰ تا ۲۵ سال پیش آغاز شده است، گفت: دانشگاه علوم پزشکی تهران یکی از مراکزی است که در این مسیر پیشرو بوده است.
وی اظهار کرد: برونداد یک کار پژوهشی مقاله است و ۳۰ سال پیش، کمتر از ۱۰۰ مقاله در دانشگاه علوم پزشکی تهران تولید می‌شد. امسال از ابتدای سال تاکنون ۶ هزار و ۲۳۰ مقاله منتشر شده و تا پایان سال این میزان به ۸۰۰۰ مقاله می‌رسد. این آمار نشان می‌دهد طرح‌های تحقیقاتی کم‌کم به سمت افزایش کیفیت حرکت کرده‌اند.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تهران، به شاخص‌های کیفیت پژوهش اشاره کرد و گفت: در دانشگاه علوم پزشکی تهران ۷۶ نفر از محققانی که در فهرست پژوهشگران یک درصد برتر دنیا حضور دارند و سه نفر از دانشمندان پراستناد کشور که امسال و پارسال معرفی شده‌اند، از اساتید این دانشگاه هستند.
وی خاطر نشان کرد: این افراد کسانی‌اند که به پژوهش‌ها و مقالات‌شان استناد بیشتری شده است. از این سه نفر، دو نفر در وزارت علوم و یک نفر در وزارت بهداشت هستند؛ آن یک نفر دکتر منصورنیا از دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران است.
کردی در مورد سهم اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران از کل کشور گفت: مجموعه پژوهشی دانشگاه حدود ۹ درصد اعضای هیئت علمی کشور را شامل می‌شود، اما اگر نگاه کنیم ۲۴ درصد مقالات و ۳۲ درصد استنادات مربوط به اساتید دانشگاه ما است که نشان‌دهنده کیفیت کار است.
کردی در مورد هزینه برای پژوهش در شرایط اقتصادی سخت، گفت: دیدگاهی وجود دارد که تولید علم و پژوهش را مختص دوران رفاه و منابع مالی کافی می‌داند و نگاه دیگری هم وجود که مخالف آن است و بر اساس آن باید حتی وقتی هیچ پولی نداریم کار پژوهشی را رها نکنیم. با این نگاه، امروز که توسعه به‌شدت وابسته به مباحث علمی و تکنولوژیک است، اگر می‌خواهیم توسعه پیدا کنیم، باید روی پژوهش هزینه کنیم.
معاون تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی تهران به هدف‌گذاری‌های برنامه هفتم توسعه اشاره کرد و گفت: در برنامه‌های پنج‌ساله توسعه همیشه هدف‌گذاری کرده‌ایم که بالای یک درصد از تولید ناخالص داخلی‌مان به پژوهش اختصاص پیدا کند؛ حتی هدف‌گذاری ۱.۵ درصد هم داریم. اما این عدد معمولاً بین حدود نیم تا هفت‌دهم درصد بوده و باید افزایش پیدا کند.
وی مقایسه‌ای از سهم پژوهش در تولید ناخالص داخلی ارائه داد: رژیم اشغالگر قدس با حدود ۶ درصد بیشترین میزان سرمایه‌گذاری در این زمینه را دارد. آمریکا حدود ۳ درصد و کره حدود ۵ درصد هزینه می‌کنند.
کردی با بیان اینکه وقتی پول کم است اولین بخشی که معمولاً بودجه‌اش کم می‌شود پژوهش و فناوری است، اظهار کرد: ما برای طرح‌های پژوهشی از بودجه عمومی کل دانشگاه علوم پزشکی تهران ۲۴ میلیارد تومان می‌گیریم، در حالی که نزدیک ۳۰۰۰ عضو هیئت علمی و پژوهشگر داریم که عدد بسیار کمی است. البته ۲ درصد از درآمد اختصاصی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پژوهش هزینه می‌کند.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تهران به دستاوردهای نوآوری و فناوری دانشگاه پرداخت و گفت: در ۱۵ سال گذشته در این زمینه کار شده و ۴۲۷ محصول تولید شده است. اکنون در مراکز رشد دانشگاه ۶۹۷ محصول در دست کار است تا به نتیجه برسد. امسال ۳۶ محصول پایان‌یافته خواهیم داشت که ۱۲ مورد از آن‌ها در هفته پژوهش رونمایی می‌شود. این محصولات شامل داروهای سرطان، داروی دیابت، تجهیزات پزشکی و تست‌های تشخیصی هستند.
وی بر ضرورت حرکت به سمت توسعه علم در حوزه‌های سلولی مولکولی، هوش مصنوعی و پزشکی شخصی سازی شده تأکید کرد و افزود: در حوزه دارو، تمرکز به سمت داروهای زیستی و بیولوژیک رفته است که بسیار گران‌اند و ساختشان دشوار است. ما حتماً باید در این حوزه شروع به کار کنیم، چون اگر این کار را نکنیم احتمالاً با شرایط اقتصادی سختی برای تهیه این داروها مواجه خواهیم شد. در مرکز رشد دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران ۱۶۰ دارو ساخته شده که بخش زیادی از آن‌ها های‌تک بیولوژیک و شیمیایی هستند.
اجرای ۴۷ طرح هوش مصنوعی با ۷۵ میلیارد تومان بودجه
معاون تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی تهران، با اشاره به سرعت رشد علم جهانی گفت: اگر ما حتی ۶ تا ۸ ماه هم در تحقیقاتمان عقب بیفتیم، فاصله‌مان با دنیا بسیار زیاد می‌شود.
وی یکی از موضوعات مهم را بحث هوش مصنوعی خواند و افزود: ستاد راهبری هوش مصنوعی در سلامت، توسط وزارت بهداشت و معاونت علمی ریاست‌جمهوری به دانشگاه علوم پزشکی تهران سپرده شده است. دو فراخوان طرح در این زمینه در کل کشور اعلام شده و اکنون ۴۷ طرح مصوب شده که این هفته قراردادشان بسته می‌شود. مجموع هزینه این طرح‌ها ۷۵ میلیارد تومان است و در حال اجرا هستند.
کردی در مورد کاربردهای طرح‌های هوش مصنوعی توضیح داد: این‌ها همه ابزارهای هوش مصنوعی‌اند؛ یعنی ابزارهایی که در بیمارستان و نظام سلامت می‌توانند به پزشک برای تشخیص بیماری‌هایی مثل سرطان پستان و تیروئید کمک کنند، یا در اورژانس کاربرد داشته باشند. مدل این ۴۷ طرح، همگی کاربردی‌اند و برخی از آن‌ها نیز در بیمارستان‌ها آماده شده و مراحل نهایی ارزیابی را می‌گذرانند.
حرکت به سمت داده‌های بزرگ
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تهران حرکت به سمت کلان داده‌ها (Big Data) را از دیگر موضوعاتی دانست که طب و تحقیقات پزشکی را تغییر می‌دهد و گفت: در این راستا دبیرخانه‌های ثبت چندساله در دانشگاه راه‌اندازی شده و گفت: این داده‌ها در حال پردازش‌اند تا با مدل هوش مصنوعی تلفیق شوند و بتوانیم پاسخ‌های بهتری به پرسش‌هایی که در این حوزه‌ها داریم، ارائه کنیم.